Η τακτική των θέσεων στο ποδόσφαιρο

του Γιάννη Σχοιναράκη*

ΚΕΝΤΡΙΚΟΣ ΑΜΥΝΤΙΚΟΣ

Ατομική τακτική

·          Σωστή τοποθέτηση στο χώρο: κλείνει διαδρόμους πάσας, αντιλαμβάνεται την μεγάλη πάσα και παίρνει το απαιτούμενο βάθος

·          Μονομαχία στην πλάτη του αντίπαλου: προσπαθεί να βγει πρώτος στην μπάλα (παίρνει πάντα την εσωτερική γραμμή λίγο πλάγια από τον επιθετικό), δεν τον αφήνει να γυρίσει, αποφεύγει τα φάουλ – ο άλλος κεντρικός αμυντικός τον καλύπτει (λίγο πίσω και πλάγια)  ΛΑΘΟΣ: πολύ στενό μαρκάρισμα (φάουλ) ή πολύ μακριά και ο αντίπαλος γυρνάει

·          Μονομαχία με τον αντίπαλο κατά μέτωπο: τον καθυστερεί παίρνει πλάγια θέση, δεν του πέφτει, οπισθοχωρεί και αναζητεί την κατάλληλη στιγμή για να πάρει την μπάλα, προσπαθεί να τον οδηγήσει προς τα έξω ή εκεί που θα έχει βοήθεια

Υποομαδική τακτική

·          Συμπεριφορά σε υπεραριθμία: πιεστική άμυνα στον αντίπαλο, αλληλοκάλυψη, ντουμπλάρισμα με το αμυντικό χαφ (το οποίο ορμάει στον επιθετικό)

·          Συμπεριφορά σε ισαριθμία: άμυνα προσανατολισμένη στη μπάλα, αλληλοκάλυψη

·          Συμπεριφορά σε υποαριθμία: οπισθοχώρηση και καθυστέρηση

Ομαδική τακτική

·          Οργάνωση  της αμυντικής λειτουργίας της ομάδας:  σε τι βάθος θα είναι η άμυνα, πότε και πως θα πρεσάρουμε τον αντίπαλο

·          Ανάπτυξη παιχνιδιού από τον κεντρικό άξονα, όταν ο αντίπαλος αγωνίζεται με ένα επιθετικό

Τεχνική θέσης

·          Απαιτείτε καλή τεχνική υποδοχής και πάρσιμο της μπάλας στον σωστό χώρο, τόσο σε συρτές όσο και σε ψηλές πάσες

·          Απαιτείτε καλή μεταβίβαση της μπάλας με μία σε συμπαίκτη για να αποφευχθεί πίεση αντιπάλου (χάσιμο μπάλας σε επικίνδυνο χώρο) και για να κάνει το παιχνίδι γρήγορο

·          Απαιτείτε καλή τεχνική μικρής και μεγάλης πάσας

ΑΚΡΑΙΟΣ ΑΜΥΝΤΙΚΟΣ

Ατομική τακτική

·          Σωστή τοποθέτηση στο χώρο: κλείνει προς τα μέσα όταν η μπάλα παίζεται στην απέναντι πλευρά, αντιλαμβάνεται την μεγάλη πάσα (κάθετη ή διαγώνια) και παίρνει το απαιτούμενο βάθος, κρατάει μικρή απόσταση με τον κεντρικό αμυντικό της πλευράς του για να αποτρέψει μία κάθετη ή διαγώνια πάσα στην πλάτη του

·          Μονομαχία στην πλάτη του αντίπαλου: προσπαθεί να βγει πρώτος στην μπάλα (παίρνει πάντα την εσωτερική γραμμή λίγο πλάγια από τον επιθετικό), δεν τον αφήνει να γυρίσει, αποφεύγει τα φάουλ, τον καθυστερεί μέχρι να έρθει συμπαίκτης για ντουμπλάρισμα  (χαφ)  ΛΑΘΟΣ: πολύ στενό μαρκάρισμα (φάουλ) ή πολύ μακριά και ο αντίπαλος γυρνάει

·          Μονομαχία με τον αντίπαλο κατά μέτωπο: τον καθυστερεί παίρνει πλάγια θέση, δεν του πέφτει, οπισθοχωρεί και αναζητεί την κατάλληλη στιγμή για να πάρει την μπάλα, προσπαθεί να τον οδηγήσει προς τα έξω ή εκεί που θα έχει βοήθεια

·          Συμπεριφορά στην επίθεση: ανοιχτή θέση για την υποδοχή μπάλας, με την πρώτη επαφή πρέπει να μπορεί να δώσει την σωστή συνέχεια (αντίπαλος έρχεται από μέσα – το μπακ φεύγει από έξω, αντίπαλος έρχεται από έξω – το μπακ φεύγει προς τα μέσα), απαγορεύεται να μπει σε προσωπική μονομαχία

Υποομαδική τακτική

·          Συμπεριφορά στην άμυνα: ντουμπλάρισμα με το αμυντικό χαφ ή το ακραίο χαφ, κάλυψη στον κεντρικό αμυντικό

·          Συμπεριφορά στην επίθεση: 
1. Δίνει μπάλα στο ακραίο χαφ (εάν το χαφ έχει αντίπαλο στην πλάτη, τον υποστηρίζει μένοντας πίσω από την μπάλα, σε περίπτωση που το ακραίο χαφ δώσει την μπάλα πάλι πίσω στο μπακ τότε έχει τις εξής επιλογές α) πάσα στο αμυντικό χαφ β) πάσα στον επιθετικό γ) αλλαγή παιχνιδιού – εάν το χαφ γυρίσει και βλέπει προς την αντίπαλη εστία, τότε τον προσπερνάει και κάνει το “overlap”  
2. Κάνει μεγάλη μπαλιά πάνω από το ακραίο χαφ στο χώρο που θα κινηθεί ο επιθετικός και ανεβαίνει υποστηρικτικά  
3. Εάν η πάσα για το ακραίο χαφ είναι κλεισμένη, παίζει με το αμυντικό χαφ το 1-2  και τέλος εάν δεν γίνεται και αυτό παίζει πίσω στον κεντρικό αμυντικό ή στον τερματοφύλακα

Ομαδική τακτική

·          Βασικές αρχές αμυντικής λειτουργίας: μετακίνηση προς την πλευρά που παίζεται η μπάλα, κάλυψη στον κεντρικό αμυντικό

·          Ανάπτυξη παιχνιδιού από τα ακραία μπακ, όταν ο αντίπαλος αγωνίζεται με δύο επιθετικούς

Τεχνική θέσης

·          Απαιτείτε καλή τεχνική υποδοχής και πάρσιμο της μπάλας στον σωστό χώρο, τόσο σε συρτές όσο και σε ψηλές πάσες (πολλές φορές μέσα από μπροστινή κίνηση)

·          Απαιτείτε καλή μεταβίβαση της μπάλας με μία σε συμπαίκτη για να αποφευχθεί πίεση αντιπάλου (χάσιμο μπάλας σε επικίνδυνο χώρο ή για να καθαρίσει μία φάση)

·          Απαιτείτε καλή τεχνική μικρής και μεγάλης πάσας

ΑΜΥΝΤΙΚΟ ΧΑΦ

Ατομική τακτική

·          Σωστή τοποθέτηση στο χώρο: μετακινείται προς την μπάλα, κλείνει διαδρόμους πάσας στην πλάτη του, δίνει διαγώνια κάλυψη στο διπλανό του αμυντικό χαφ όταν η μπάλα παίζεται στην απέναντι πλευρά

·          Μονομαχία στην πλάτη του αντίπαλου: προσπαθεί να βγει πρώτος στην μπάλα,  δεν τον αφήνει να γυρίσει, αποφεύγει τα φάουλ – το άλλο αμυντικό χαφ τον καλύβει (λίγο πίσω και πλάγια)  ΛΑΘΟΣ: πολύ στενό μαρκάρισμα (φάουλ) ή πολύ μακριά και ο αντίπαλος γυρνάει

·          Μονομαχία με τον αντίπαλο κατά μέτωπο: προσπαθεί να μειώσει την απόσταση με τον αντίπαλο, τον καθυστερεί παίρνει πλάγια θέση, δεν του πέφτει και αναζητεί την κατάλληλη στιγμή για να πρεσάρει είτε μόνος είτε με βοήθεια

Υποομαδική τακτική

·          Αμυντική συμπεριφορά: αλληλοκάλυψη, ντουμπλάρισμα με  α)τον κεντρικό αμυντικό – κλείνει την πίσω πάσα και ορμάει στον επιθετικό (όταν ο αντίπαλος επιθετικός είναι με πλάτη προς την εστία μας – εάν ο αντίπαλος επιθετικός μπορέσει να γυρίσει δεν του ορμάει από πίσω –  κίνδυνος για φάουλ),  β) το ακραίο μπακ, γ) το ακραίο χαφ και δ) με τον επιθετικό

·          Επιθετική συμπεριφορά με πλάτη την αντίπαλη εστία:

1. σε ανάπτυξη παιχνιδιού από τα άκρα με αντίπαλο κοντά  –   α) παίζει το 1-2 με το ακραίο μπακ, β) το ακραίο μπακ κάθετα στο ακραίο χαφ, διαγώνια πίσω στο αμυντικό χαφ και πάσα στην πλάτη της άμυνας είτε για το μπακ είτε για το χαφ της πλευράς

2. Σε ανάπτυξη από τον κεντρικό άξονα – αντίθετη κίνηση τον δύο αμυντικών χαφ  και στη συνέχεια πάσα στα άκρα (μπακ ή χαφ) ή πάλι πίσω στον κεντρικό αμυντικό

·          Επιθετική συμπεριφορά με μέτωπο προς την αντίπαλη εστία: α) πάσα στο ακραίο χαφ και “overlap”  β) πάσα στον επιθετικό αυτός πάλι πίσω και κάθετη ή διαγώνια πάσα σε τρίτο παίκτη

·          Το αμυντικό χαφ χωρίς μπάλα μπορεί και πρέπει να μπαίνει στην καρδιά της αντίπαλης άμυνας, στους χώρους που δημιουργούν οι δύο επιθετικοί

Ομαδική τακτική

·          Βοήθεια στην άμυνα: κλείσιμο των χώρων κεντρικά μπροστά από την άμυνα, ντουμπλάρισμα με τους κεντρικούς αμυντικούς όταν περάσει κάθετη μπαλιά στην πλάτη τους

Βοήθεια στο δημιουργικό μέρος του παιχνιδιού: το αμυντικό χαφ που είναι κοντά στην μπάλα ζητάει μπάλα μπροστά, ενώ το άλλο κλείνει και καλύπτει από πίσω

Τεχνική θέσης

·          Απαιτείτε καλή τεχνική υποδοχής και κάλυψη (κράτημα) της μπάλας, τόσο σε συρτές όσο και σε ψηλές πάσες πολλές φορές με πλάτη σε αντίπαλο

·          Απαιτείτε καλή επαφή με την μπάλα (ντρίπλα, διείσδυση, σουτ)

·          Απαιτείτε καλή τεχνική μικρής και μεγάλης πάσας

ΑΚΡΑΙΟ ΧΑΦ

Ατομική τακτική

·          Σωστή τοποθέτηση στο χώρο: καλύβει το χώρο μπροστά από το ακραίο μπακ και περιορίζει την προώθηση του αντίπαλου ακραίου μπακ όπως επίσης και την κάθετη πάσα στο ακραίο αντίπαλο χαφ, όταν η μπάλα είναι από την άλλη πλευρά κλείνει προς τα μέσα

·          Ξεμαρκάρισμα: όταν η μπάλα είναι στην πλευρά του,  πατάει γραμμή και ζητάει συνήθως κοντά. Εάν ο αντίπαλος εξασκεί πίεση στην πλάτη δεν προσπαθεί να γυρίσει, αλλά παίζει την μπάλα πίσω (όπου βλέπει)

·          Επίθεση με τον αντίπαλο κατά μέτωπο: Όταν ο αντίπαλος δεν είναι οργανωμένος (ψάχνει γρήγορα την μονομαχία) – κατευθύνεται με μεγάλη ταχύτητα στο αντίπαλο ακραίο μπακ και προσπαθεί να περάσει είτε από μέσα εάν μπορεί να γίνει προσωπικά επικίνδυνος, είτε από έξω, για να βγάλει σέντρα ή να κόψει την μπάλα

Υποομαδική τακτική

·          Αμυντική συμπεριφορά: αλληλοκάλυψη, ντουμπλάρισμα   α) με το ακραίο μπακ – κλείνει την πίσω πάσα και ορμάει στον επιθετικό (όταν ο αντίπαλος επιθετικός είναι με πλάτη προς την εστία μας – εάν ο αντίπαλος επιθετικός μπορέσει να γυρίσει δεν του ορμάει από πίσω – κίνδυνος για φάουλ), β) με το αμυντικό χαφ

·         Επιθετική συμπεριφορά  με μέτωπο την αντίπαλη εστία: Όταν ο αντίπαλος είναι οργανωμένος –  κλείνει προς τα μέσα όπου μπορεί  α) να γίνει το “overlap” με το μπακ ή το αμυντικό χαφ,  β) να παίξει το 1-2 με τον επιθετικό γ) να σουτάρει, να βγάλει πάσα στους επιθετικούς ή να  αλλάξει πλευρά με  μεγάλη μπαλιά και τέλος  δ) να δώσει πίσω εάν είναι όλες οι επιλογές είναι κλεισμένες  από τον αντίπαλο.

Ομαδική τακτική

·          Βοήθεια στην άμυνα: κλείσιμο των χώρων μπροστά από το ακραίο μπακ και ντουμπλάρισμα με το ακραίο μπακ ή το αμυντικό χαφ, να κλείνει προς τα μέσα όταν η μπάλα παίζεται από την άλλη πλευρά

·           Βοήθεια στο δημιουργικό μέρος του παιχνιδιού: α) σε αλλαγή πλευράς να εκμεταλλευτεί την ανοργάνωτη αντίπαλη άμυνα,  β) χιαστή κίνηση με τον επιθετικό ο οποίος θα πάρει μπάλα από το αμυντικό χαφ και θα δώσει στο ακραίο χαφ είτε μπροστά είτε πίσω από την αμυντική γραμμή, γ) όταν βρίσκεται στο τελευταίο τρίτο του γηπέδου με πλάτη στον αντίπαλο, δέχεται μπάλα από το αμυντικό χαφ ή κεντρικό μπακ πίσω στο ακραίο μπακ το μπακ κάθετη στην πλάτη της άμυνας και ενέργεια από το ακραίο χαφ από τα άκρα

Τεχνική θέσης

·          Απαιτείτε καλή τεχνική υποδοχής και πάρσιμο της μπάλας στον σωστό χώρο, τόσο σε συρτές όσο και σε ψηλές πάσες (πολλές φορές μέσα από μπροστινή κίνηση)

·          Απαιτείτε καλή τεχνική υποδοχής και κάλυψη (κράτημα) της μπάλας, τόσο σε συρτές όσο και σε ψηλές πάσες πολλές φορές με πλάτη σε αντίπαλο

·          Απαιτείτε καλή επαφή με την μπάλα (ντρίπλα, διείσδυση, σέντρα, σουτ)

·          Απαιτείτε καλή τεχνική μικρής και μεγάλης πάσας

·          Πολύ καλός στην επιθετική σχέση 1 vs 1 κατά μέτωπο

ΚΕΝΤΡΙΚΟΣ ΕΠΙΘΕΤΙΚΟΣ

Ατομική τακτική

·          Επιθετική συμπεριφορά: 
1. Με αντίπαλο στην πλάτη – κράτημα της μπάλας, πίσω πάσα,  προσποίηση και γύρισμα (σε όλες τις περιπτώσεις ο επιθετικός επιδιώκει να υπάρχει επαφή με τον αντίπαλο – έτσι ο αντίπαλος δεν μπορεί να βγει πρώτος στην μπάλα).            
2. Κατά μέτωπο στον αντίπαλο – ξεμαρκάρισμα και γύρισμα, σε αντεπίθεση (όταν γίνει αυτό πρέπει ο επιθετικός να γίνει γρήγορα απειλητικός είτε ατομικά είτε συνδυαστικά.

·          Αμυντική συμπεριφορά: είναι ο πρώτος αμυντικός όταν χαθεί η μπάλα στην επίθεση

Υποομαδική τακτική

·         Αμυντική συμπεριφορά: ντουμπλάρισμα με τα χαφ (κλείνει την πίσω πάσα)

·         Επιθετική συμπεριφορά: συνεργασία με τους συμπαίκτες του, χιαστή κίνηση με τον 2^ο επιθετικό, 1-2 με το ακραίο χαφ, δημιουργία χώρου για τον 2^ο επιθετικό  – το ακραίο χαφ – αμυντικό χαφ

·         Οι δύο επιθετικοί δεν κινούνται πότε στην ίδια ευθεία (αυτός που είναι πιο κοντά στη μπάλα ζητάει κοντά και ο άλλος σε βάθος)

Ομαδική τακτική

·          Δίνει όσο πιο πολύ βάθος μπορεί για να υπάρχει χώρος για την ανάπτυξη της ομάδας του

·          Δημιουργία ευκαιριών: ζητάει μπάλα κοντά / μακριά και κινείται μέσα στην περιοχή για να αξιοποιήσει τις σέντρες / πάσες

Τεχνική θέσης

·          Απαιτείτε καλή τεχνική υποδοχής και κάλυψη (κράτημα) της μπάλας, τόσο σε συρτές όσο και σε ψηλές πάσες (κυρίως με πλάτη σε αντίπαλο)

·          Απαιτείτε καλή επαφή με την μπάλα (ντρίπλα, διείσδυση, σέντρα, σουτ, κεφαλιά)

·          Πολύ καλός στην επιθετική σχέση 1 vs 1 κατά μέτωπο

·          Απαιτείτε να είναι καλός στο παιχνίδι σε μικρούς χώρους και υπό πίεση

* Ο Γιάννης Σχοιναράκης είναι προπονητής ποδοσφαίρου (UEFA A’), εργομέτρης της εταιρείας Sx Sport, και Υπεύθυνος της Σχολής του Ολυμπιακού Ηρακλείου

Σχόλια