Η ποδοσφαιρική «παρακμή» συνυφασμένη με την κοινωνική

Του Γιάννη Χριστόπουλου*

Με τον όρο κοινωνία εννοούμε ‘το σύνολο των ανθρώπων που συμβιώνουν σε κάποιο τόπο ή μία ιστορική περίοδο’. Ή αλλιώς ‘η διαρκής στο χρόνο συνεργατική ομάδα, τα μέλη της οποίας ανέπτυξαν οργανωμένα πρότυπα σχέσεων μέσω της διαρκούς αλληλεπίδρασής τους’. Δημιούργησαν δηλαδή συγκεκριμένους τρόπους επικοινωνίας, συμπεριφοράς, διαβίωσης, λειτουργίας, νομοθεσίας(άμεσης ή έμμεσης), νοοτροπίας…

Το ποδόσφαιρο είναι το δημοφιλέστερο παιχνίδι στον πλανήτη (το γνωρίζουν όλοι και το παρακολουθούν σχεδόν όλοι) και συμμετέχουν ενεργά σε αυτό άνθρωποι από όλα τα κοινωνικά και οικονομικά στρώματα. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα, στο βάθος του χρόνου, πάντα το ποδόσφαιρο να αποτελεί τον καθρέπτη της εκάστοτε κοινωνίας καθώς και των αλλαγών που υφίσταται. Όπου ποδόσφαιρο εννοείται η ευρύτερη έννοια (αγωνιστικό στυλ, λειτουργία ομάδας, φίλαθλοι, μέσα ενημέρωσης κλπ).

Οι Βραζιλιάνοι ελεύθεροι στην ψυχή και το μυαλό, ενθουσιώδεις, με ιδιαίτερες φυσικές αντοχές, αλλεργικοί στα ‘καλούπια’, γεμάτοι φαντασία (κάποιες φορές καρναβαλική). Αυτό είναι σαν λαός, αυτό αποτυπώνουν και στο ποδοσφαιρικό γήπεδο. Οι Γερμανοί πειθαρχημένοι, βάζοντας το σύνολο πάνω από το ‘εγώ’, υπερόπτες , αγωνιζόμενοι έως το τέλος, ξέροντας να επιτίθενται και όχι να αμύνονται, ξοδεύοντας χρήματα μέχρι εκεί που αντέχουν, χωρίς φαντασία αλλά τελειοποιώντας τεχνικές και λειτουργία(συντονισμό). Οι Άγγλοι οργανωτικοί, πολύ καλοί στην προώθηση προϊόντων, αυστηροί και νομοταγείς, αδέξιοι, δίνουν μεγαλύτερη έμφαση στα φυσικά χαρακτηριστικά και προσπαθούν να ‘εισάγουν’ την ποιότητα που τους λείπει, σκληροί, παραδοσιακοί .

Στην Αφρικανική ήπειρο υπάρχει συνεχής εξέλιξη και ανάπτυξη (στο μεγαλύτερο μέρος της) αλλά με αργούς ρυθμούς λόγο της παιδείας και του χαμηλού μέσου όρου του πνευματικού επιπέδου. Οι νευρώνες του εγκεφάλου αλλά και η εκγύμνασή τους είναι σημαντικοί στο σύγχρονο ποδόσφαιρο. Είναι ένας από τους κύριους λόγους που μπορούν να διαχωρίσουν έναν που απλά παίζει μπάλα από έναν ποδοσφαιριστή. Είναι ίσως ο ίδιος διαχωρισμός που μπορεί να γίνει μεταξύ ενός body builder και ενός αθλητή πολεμικών τεχνών. Και οι δύο είναι δυνατοί. Ο πρώτος χρησιμοποιεί σχεδόν μόνο το σώμα του την ώρα της επίδειξης, ο δεύτερος θα πρέπει να χρησιμοποιεί το μυαλό, του ίσως και περισσότερο από το σώμα του την ώρα του αγώνα.

Κοιτώντας λοιπόν προς την χώρα μας, πιστεύω δεν είναι τυχαίο ότι γενικευμένο σκάνδαλο για στημένους αγώνες (τουλάχιστον σε προηγμένες κοινωνίες), συνέβη μόνο στην Ελλάδα και την Ιταλία. Γιατί άραγε; Και δεν θα μου προκαλούσε καμία έκπληξη εάν κάτι αντίστοιχο μάθαινα για κάποια πρώην ανατολικά κράτη. Επίσης η έρευνα της FIFPro έρχεται να επιβεβαιώσει το μεσαίωνα που επικρατεί σε κάποιες κοινωνίες και κατά επέκταση και του ποδοσφαίρου τους.

Καταλάβατε ότι μιλώντας στην επικεφαλίδα για κοινωνική παρακμή στην πατρίδα μας δεν εννοώ την μετά μνημονίου κατάσταση (αυτά είναι τα αποτελέσματά της), αλλά τον κοινωνικό μας βίο τα τελευταία 25 με 30 χρόνια. Από το 1985 περίπου αρχίζω να θυμάμαι έντονα το ποδόσφαιρο αλλά και την κατάσταση που επικρατεί στην πατρίδα μας. Μετά από 27 χρόνια αρχίζω να νοιώθω ότι οι περισσότεροι άνθρωποι γύρω μου είτε δεν μπορούν να συνειδητοποιήσουν τα πράγματα με την πραγματική τους διάσταση είτε θέλουν να τα αντιλαμβάνονται με τον τρόπο που τους συμφέρει. Αυτό το συναίσθημα με το πέρασμα των χρόνων μου γίνεται όλο και ποιο έντονο. Μοιάζει με μία ρίζα δέντρου πάνω στο μυαλό μου που όλο και απλώνει τα παρακλάδια της, σε σημείο να μου πνίγει τον εγκέφαλο και να παθαίνω νοητική και νευρική ασφυξία.

Οι πολιτικοί έχουν σαν μοναδικό στόχο να εκλεγούν για να κατακλέψουν την χώρα και μετά να εκλεγούν και πάλι με οποιονδήποτε τρόπο για να κλέψουν ξανά. Αποκορύφωμα, δημιουργείται η βουλευτική ασυλία. Δηλαδή όσο και να κλέψω, όσο και να παρανομήσω δεν τιμωρούμαι. Απίστευτο; Φοβερό! Οι επιχειρηματίες ασελγούν πάνω στο κράτος και πλουτίζουν με ανήθικους τρόπους. Δημιουργούν ανώνυμες εταιρίες, κλέβουν τους πάντες και όταν τις χρεοκοπούν παραγράφονται τα πάντα. Οι πολίτες κοιτάνε πως να βολευτούν και να σπαταλούν αδιαφορώντας για την εντιμότητα και την ικανότητα. Εκλέγουν πολιτικούς άσχετους με το αντικείμενο και όχι τεχνοκράτες με μοναδικό γνώμονα τα προσωπικά αλισβερίσια. Οι νόμοι δεν τηρούνται εάν έχεις ‘μέσον’ ή είσαι ’δυνατός’. Στην τελική δημιουργούνται νέοι που να ‘βολεύουν’. Όλοι δανείζονται και σπαταλούν χωρίς καμία λογιστική. Η προπαγάνδα, κυρίως από τα μέσα μαζικής ενημέρωσης, οργιάζει και κατευθύνει τη μάζα προς τα εκεί που έχει συμφέρον, αδιαφορώντας για το κακό που μπορεί να προκαλέσει. Και βέβαια επειδή ήμαστε όλοι βολεμένοι και καλοθρεμμένοι ας ανεχτούμε και τους εκβιασμούς στην διακυβέρνηση από τι ς ομάδες εκφοβισμού. Ας συγκυβερνήσουμε, ας τους έχουμε μαζί μας, αρκεί να μην χάσουμε την καρέκλα μας.

Προσπαθήστε τώρα να κάνετε έναν παραλληλισμό με το τι συμβαίνει στο ποδόσφαιρό μας τα τελευταία αυτά χρόνια. Πόσοι πρόεδροι σας έρχονται στο μυαλό, που σαν μοναδικό γνώμονα είχαν να βγάλουν λεφτά από τις ομάδες, μην έχοντας ηθικούς φραγμούς; Πόσοι ποδοσφαιρικοί παράγοντες, διαμεσολαβητές, διαιτητές και άλλοι περιφερειακά εμπλεκόμενοι ασέλγησαν πάνω στο άθλημα. Πώς λειτούργησαν οι φίλαθλοι; Τους ένοιαζε η αξιοκρατία ή μόνο οι επιτυχίες αδιαφορώντας για τα μέσα που θα επιτευχθούν; Πόσες φορές οργανωμένες ομάδες φιλάθλων (μην αποτελώντας την πλειοψηφία) διαμόρφωσαν καταστάσεις ακόμα και με βίαιο τρόπο; Ποιοι ανέχονται τη βία και τα επεισόδια και αδιαφορούν για την απάλειψη τους; Η ενημέρωση από τα ‘μέσα’ γίνεται με γνώμονα την αντικειμενική μεταφορά των γεγονότων ή με σκοπό να εξυπηρετήσουν συμφέροντα, να κατευθύνουν και να πουλήσουν;

Η κοινωνία μας βούλιαξε σε αξίες και σε ήθος. Χάθηκε η αξιοκρατία. Η τιμιότητα και το ήθος τείνουν να γίνουν λέξεις άγνωστες για το νεοέλληνα. Η αξιοπρέπεια έχει σχεδόν ξεθωριάσει από τις προτεραιότητές μας. Επιλέγουμε πάντα και ακολουθούμε τους οποιουσδήποτε, υποστηρίζοντας τα στραβά που βλέπουμε ,είτε από βόλεμα είτε από εγωισμό, πάντα με γνώμονα το προσωπικό συμφέρον. Αυτό συμβαίνει στη ζωή μας, αυτό κάνουμε και στο ποδόσφαιρο. Όπως λέει και ο φίλος μου ο Βασίλης Σαμπράκος ‘το ποδόσφαιρο στην Ελλάδα δεν είναι κανονικό’. Και πώς να είναι φίλε, αφού και η κοινωνία μας δεν είναι κανονική!

Κάθαρση στην κοινωνική και πολιτική μας ζωή δεν έγινε, ακόμα τουλάχιστον. Στο ποδόσφαιρό μας; Δεν ξέρω…

Το σίγουρο είναι ότι εάν θέλουμε να βελτιώσουμε τις ζωές μας, τότε η πρώτη αλλαγή που θα πρέπει να κάνουμε πρέπει να είναι στους ίδιους μας τους εαυτούς. Θα πρέπει να κάνουμε μια καινούργια αρχή αλλάζοντας νοοτροπία και φιλοσοφία. Να ανεβούμε επίπεδο. Να εκλέξουμε και να εμπιστευτούμε ανθρώπους με γνώση, ικανότητες και ήθος. Έχοντας αξιοκρατικά και αντικειμενικά κριτήρια. Φτάνει πια με τους με τους άσχετους, ανέντιμους, παλαιομοδίτες και ανειδίκευτους προπαγανδιστές. Πρέπει πια να σταματήσει σε αυτή τη χώρα το ‘ότι δηλώσεις είσαι’.

Αλλιώς η νέα αρχή θα είναι πάντα μία ουτοπία και ένας κύκλος προς το πουθενά και μετά μία πάλι νέα αρχή. Όπως λέει και ένας βαθύς γνώστης της ζωής ‘ο πάτος πάτο δεν έχει’. Ναι δεν έχει όταν επαναλαμβάνουμε τα ίδια λάθη ή παραμένουμε αδρανείς.

*Ποιος είναι ο Γιάννης Χριστόπουλος

Γεννήθηκε στην μαγευτική Καλαμάτα μία Κυριακή το Νοέμβριο του 1972. Γόνος μικροαστικής οικογένειας που οραματίζεται και αγωνίζεται να δημιουργήσει. Ο πατέρας του υπήρξε μεγάλος αμυντικός και ποδοσφαιρικό αστέρι της πόλης και υπάρχει στην οικογένεια το μικρόβιο της μπάλας. Κάνει τα πρώτα του ποδοσφαιρικά βήματα, μαζί με τον αδελφό του, στην Μαύρη Θύελλα σε ηλικία δεκατριών χρονών και αγωνίζεται και σε κάποια παιχνίδια της Εθνικής Παίδων. Αποτυγχάνει στις Πανελλήνιες εξετάσεις και η εμμονή της μητέρας του να γίνει επιστήμονας τον οδηγούν στην Σόφια της Βουλγαρίας.

Αποφασίζει όμως να μην ασχοληθεί με τα μαθηματικά και τη φυσική που ακολουθούσε έως τότε αλλά να σπουδάσει την Προπονητική στο Ποδόσφαιρο και να γίνει Καθηγητής Φυσικής Αγωγής. Επιστρέφει στην Ελλάδα σε ηλικία 23 χρονών και για 4 χρόνια παίζει μπάλα σε ομάδες Δ’ Εθνικής. Πάμισος Μεσσήνης, Αστέρας Ληξουρίου, Αστέρας Αρφαρών.

Τίποτα το ιδιαίτερο. Καμία προοπτική. Αποφασίζει λοιπόν να σταματήσει ως ποδοσφαιριστής και να ασχοληθεί με την προπονητική. Το καλοκαίρι του 1999, σε ηλικία 27 ετών, η πρόσληψή του στη θέση προπονητή της ομάδας U15 στις ακαδημίες της «Π.Σ. Η Καλαμάτα», θα είναι η αφετηρία.

Την επόμενη χρονιά σε ηλικία 28 ετών θα βρεθεί στον Παναθηναϊκό, στις φημισμένες ακαδημίες της Παιανίας, όπου θα δουλέψει για 5 χρόνια στις ομάδες U17 και U21. Στη συνέχεια θα εργαστεί για δύο χρόνια στο προεθνικό κλιμάκιο της Ανατολικής Αττικής, πριν βρεθεί στην Α.Ε.Κ. στην ομάδα U17 την περίοδο 2006-07. Τα επόμενα 2 χρόνια, περίοδος 2007-09, θα προπονήσει την ομάδα U21 του Ολυμπιακού ενώ ακολουθεί ένα πέρασμα από τον Πανιώνιο. Όλα αυτά τα χρόνια θα περάσουν από την καθοδήγησή του πάρα πολλά παιδιά τα οποία τώρα αγωνίζονται στις επαγγελματικές κατηγορίες ενώ θα έχει την ευκαιρία να συνεργαστεί και να παρακολουθήσει από κοντά την δουλειά κορυφαίων προπονητών και γυμναστών. Ιδιαίτερη εμπειρία για τον ίδιο θα αποτελέσει η διετία 2009- 11 όπου εργάσθηκε στην αθλητική εφημερίδα ‘Εξέδρα’ ως αναλυτής ποδοσφαίρου. Φέτος βρίσκεται στον ΠΑΣ Γιάννινα, όπου ξεκίνησε στη θέση του βοηθού προπονητή και στη συνέχεια ανέλαβε το τμήμα scout της ομάδας.

Από το 2006 παρακολούθησε όλες τις σχολές προπονητών της Ελληνικής Ποδοσφαιρικής Ομοσπονδίας, καταφέρνοντας το 2009 να γίνει κάτοχος του διπλώματος UEFA Pro.

Πηγή: theinsiders.gr

Σχόλια